همخانگی بدون ازدواج يا ازدواج سفيد، پدیدهای است که دختر و پسر به عنوان همخانه با یکدیگر زندگی میکنند، بی آنکه میان آنها پیوند رسمی ازدواج و رابطه زن و شوهری باشد. رواج چنین پدیده ای در جامعه صدای هشدار کارشناسان را به دلیل مخاطرات گسترده حقوقی، روانی و اجتماعی آن بلند کرده است.
در طی سال های اخیر، آمار این نوع از ازدواج در جامعه ی ایران نیز بالا رفته و از آنجایی که ایران به عنوان کشوری اسلامی رابطه میان دو فرد با جنس مخالف را بدون وجود صیغه محرمیت نمیپذیرد و قوانین و قواعد مربوط به حقوق خانواده ی کشور نیز برگرفته از این موضوع است، اقشار مختلف جامعه در این خصوص ابراز نگرانی کرده اند.
اما مفهوم دقیق ازدواج سفید چیست؟ آیا چنین ازدواجی واجد وصف حقوقی است؟ و در نهایت وضعیت فرزندان ناشی از ازدواج های سفید چه میشود؟ در این مقاله از دادواره به بررسی پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : شروط ضمن عقد ازدواج چه چیز هایی هستند
دسترسی آسان به سرفصل ها
مفهوم ازدواج سفید
ازدواج سفید، شروع و تشکیل پیوند زناشویی بین یک زن و مرد بدون لحاظ چارچوب قانونی، حقوقی، شرعی و عرفی میباشد.
در واقع در ازدواج سفید زن و مرد بدون ثبت رسمی و قانونی مسئله ازدواج و بدون گذراندن آداب و رسوم مرسوم در رابطه با ازدواج رسمی، شروع زندگیشان را زیر یک سقف پایه ریزی مینمایند. طبعاً در چنین ارتباطی طرفین تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند و نمیتوانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : شرایط طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور
در خصوص تاریخچه ازدواج سفید بایستی به نظام اجتماعی و تشکیلاتی کشورهای غربی رجوع کرد. جایی که در سالیان اخیر شروع و برقراری پیوند عاطفی و زناشویی در کشورهای غربی در ساختاری خارج از مباحث حقوقی و سنتهای مرسوم ترویج پیدا کرده است و مقوله ازدواج غیر رسمی و غیر حقوقی از جایگاه خاصی برخوردار شده است.
جامعه ایرانی به دلیل ریشه های فرهنگی برگرفته شده از دین اسلام و مذهب شیعه و فرهنگ ایرانی به هیچ وجه نمیتواند مسئله ازدواج سفید را در بین زنان و مردان پذیرا باشد. در واقع جامعه ایرانی ازدواج را فقط و فقط در چارچوب قانونی و رسمی پذیرا می باشد و شروع و برقراری رابطه زناشویی در بستری به نام ازدواج سفید را امری غیر اخلاقی و نامطمئن تلقی میکند. همچنین قانون حاکم بر جمهوری اسلامی ایران؛ برقراری ارتباط خارج از چارچوب شرعی را غیر قانونی میداند و برای این تخطی از قانون، مجازاتهایی نیز تعیین کرده است.
مطالعه کنید : گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله و یا ازدواج موقت چگونه است؟
اگر چه ازدواج سفید بستری غیر سنتی برای شروع زندگی مشترک بوده و از لحاظ قانونی، شرعی و عرفی غیر قابل هضم تلقی میشود ولی بایستی ریشه های این موضوع را در شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… جامعه ایرانی جست و جو کرد و نباید به صورت کورکورانه این پدیده را به صورت کامل مرتبط به هجمه و نفوذ فرهنگ غربی وارداتی در نظر گرفت.
ازدواج سفید در حقوق ایران، به هیچ عنوان به رسمیت شناخته نمیشود، در نتیجه هیچیک از آثار و وظایف ناشی از زوجیت بر زن و مرد بار نمیشود.
وضعیت فرزندان ناشی از ازدواج سفید از نظر قانون
چنین رابطه ای زنا تلقی می شود و فرزند ناشی از آن فاقد مشروعیت قانونی است، چون نسبت فرزندی او با پدر قابل اثبات نیست و نه فرزند از والدین، نه والدین از فرزند ارث نمیبرند.
در چنین مواردی اغلب زن به خاطر پرهیز از بی آبرویی و فشارهای روانی جامعه به دنبال اثبات رابطه ابویت فرزند و والد نمی رود و حتی اگر ادعا کند که صیغه بوده است، در صورت انکار مرد، ادعای زن، به خاطر ثبت نبودن، قابل اثبات نیست.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : قانون و اسلام در باب صیغه برای مردان متاهل چه می گویند؟
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره سعی کردیم به طور کامل درمورد ازدواح سفید صحبت کنیم ، در این مورد اگر سوال و یا مسئله ای دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی در مشهد با کارشناسان در ارتباط باشید.