امروزه یکی از ابزار های پرداختی که در جامعه بسیار رواج پیدا کرده استفاده از چک است در واقع افراد با صدور چک به بانکی که در آن حساب دارند دستور می‌دهند تا بخشی یا همه مبلغی که نزد بانک دارند به دارنده چک بدهد گاهی اوقات دریافت کننده چک هنگامی که به بانک مراجعه میکند مطلع می‌شود که حساب صادر کننده چک ناکافی است یا اصلاً موجودی ندارد که در این صورت طبق قانون، دریافت کننده چک میتواند از بانک گواهی عدم پرداخت را درخواست نماید و به عبارت دیگر چک برگشت می خورد در این صورت یک سوء سابقه برای صادر کننده چک به وجود می آید این سوء اثر مانع برخورداری صادر کننده چک از تسهیلات بانکی و مالی می‌شود که برای رفع آن باید اقدامات لازم را انجام بدهد
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : همه چیز درباره حکم جلب چک برگشتی
دسترسی آسان به سرفصل ها
رفع سوء اثر چک چیست
همان طور که گفته شد چک سند تجاری است که به موجب آن صادر کننده چک به بانک دستور می دهد مبلغی که در حساب خود دارد به دارنده چک بپردازد اما گاهی اوقات هنگامی که دارنده چک جهت نقد کردن چک به بانک مراجعه می کند و متوجه می شود که حساب بانکی صادر کننده چک قابلیت پرداخت مبلغ را ندارد در این صورت دارنده چک اقدام به دریافت گواهی عدم پرداخت می نماید که این گواهی به نوعی برای صادر کننده چک سوء سابقه محسوب می‌شود و باعث می‌شود تا صادر کننده چک از تسهیلات بانکی و مالی مانند دریافت دسته چک یا افتتاح حساب و… نتواند استفاده کند و تا زمانی که این اثر سوء را برطرف نکند نمی‌تواند از این تسهیلات استفاده نماید بنابراین می‌توان گفت رفع اثر سوء چک بدین معناست که از کارنامه مالی صادرکننده سابقه برگشت خوردن چک را از بین ببریم انجام این کار نیازمند شرایط خاصی است که در ادامه به آن می پردازیم.
شرایط دفع اثر سوء چک
- برای اینکه رفع سوء اثر انجام شود باید مدت زمان مشخص شده در قانون برای انقضاء آن گذشته باشد به عنوان مثال در گذشته مدت انقضای آن هفت سال بوده است اما امروزه مدت زمان انقضای آن سه سال است که بعد از گذشت سه سال این اثر سوء به طور خودکار برداشته می شود.
- دومین شرطی که برای رفع سوء اثر لازم است این است که هیچ شکایتی علیه چک برگشتی انجام نشده باشد.
نحوه و مراحل رفع سوء اثر چک
تامین موجودی
یکی از روش های رفع سوء اثر چک تامین موجودی است بدین صورت که صادر کننده چک مبلغ مورد نظر را به حساب بانکی خود واریز میکند و سپس بانک این را به دارنده چک اعلام می‌نماید و دارنده چک هم از طریق بانک اقدام به دریافت مبلغ مورد نظر می کند که در این صورت دارنده چک باید رضایت نامه کتبی خود را به بانک ارائه دهد تا بانک سابقه چک برگشتی صادر کننده را رفع کند.
ارائه لاشه چک
یکی دیگر از روش های رفع سوء اثر این است که صادر کننده چک لاشه چک برگشتی را به بانک تحویل میدهد و با گرفتن رسید، آن بانک باید نسبت به از بین بردن اثر سوء اقدام نماید. در این صورت صادر کننده چک مبلغ را به خود دریافت کننده چک می دهد یا با یکدیگر توافق می‌کنند و دارنده چک لاشه چک را به صادر کننده آن می دهد و او نیز باید به بانک ارائه دهد.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : چک سفید امضا چیست و موارد صدور چک سفید امضا چیست
ارائه رضایت نامه محضری
در برخی موارد با اینکه صادر کننده چک مبلغ مورد نظر را به دریافت کننده پرداخت کرده است اما به دلایل مختلف مانند مفقود شدن چک یا به سرقت رفتن آن امکان دسترسی به لاشه چک وجود ندارد در این صورت دارنده چک با مراجعه به دفتر اسناد رسمی اقدام به امضای رضایت نامه میکند و این رضایت نامه را تحویل صادر کننده چک می دهد و سپس صادر کننده چک این رضایت نامه را باید تحویل بانک بدهد تا سو اثر رفع شود.
واریز مبلغ موردنظر چک به حساب جاری و مسدود کردن ان به مدت یک سال
هنگامی که نه امکان ارائه لاشه چک برگشتی وجود داشته باشد نه به دارنده چک دسترسی داریم در این صورت صادر کننده مبلغ را به حساب بانکی خود واریز میکند و سپس از بانک به صورت کتبی درخواست میکند که مبلغ واریزی را جهت پرداخت چک برگشتی نگهداری کند این مبلغ تا زمانی که تکلیفش روشن شود به مدت حداکثر یکسال قابل برداشت نخواهد بود
ارائه نامه رسمی از مراجع قضایی
در این روش صادر کننده چک نامه‌ای از مراجع قضایی دریافت میکند مبنی بر اتمام عملیات اجرایی برای چک که در این صورت جهت رفع سوء اثر صادر کنند چک باید این نامه را به بانک ارائه دهد.
گذشت سه سال از گواهی عدم پرداخت
در صورتی که سه سال از صدور گواهی عدم پرداخت گذشته باشد و هیچ شکایت حقوقی و کیفری نسبت به آن انجام نشده باشد در این صورت رفع سوء اثر چک برگشتی به صورت خودکار انجام می شود.
رفع سوء اثر چک بدون لاشه
گاهی اوقات اگرچه صادر کننده چک مبلغ مورد نظر را به دریافت کننده پرداخت کرده باشد اما لاشه چک به دلیل سرقت یا مفقود شدن امکان ارائه به بانک را ندارد که در این صورت دریافت کننده چک باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند و رضایت نامه خود را امضا کند و البته این رضایت نامه باید دارای مهر دفترخانه نیز باشد و سپس رضایت نامه را صادر کننده چک به بانک ارائه می دهد.
یکی از روش های دیگر برای رفع سوء اثر چک بدون لاشه چک این است که صادر کننده مبلغ چک را به حساب بانکی خودش واریز کند و درخواست کتبی خود را جهت نگهداری مبلغ واریزی به بانک ارائه بدهد این مبلغ به مدت حداکثر یک سال مسدود میباشد یعنی حق برداشت از آن وجود ندارد
رفع سوء اثر از چک برگشتی
- صادر کننده چک مبلغ چک برگشتی را به حساب بانکی خود واریز کند و سپس از بانک درخواست مسدودی آن را نماید در این صورت بانک حداکثر تا یک سال مبلغ را نگهداری میکند.
- صادرکننده چک لاشه چک را به بانک ارائه دهد
- از سوی مراجع قضایی نامه‌ای مبنی بر اتمام عملیات اجرایی در خصوص چک ارائه شود
- حکم قضایی که بیانگر عدم بدهکار بودن صادر کننده چک می باشد
- گذشت مدت سه سال از صدور گواهی عدم پرداخت که در این صورت نباید هیچ دعوای کیفری و حقوقی در رابطه با چک توسط دریافت کننده چک ثبت نشده باشد
مدت انقضاء رفع سو اثر چک
هنگامی که سه سال از صدور گواهی عدم پرداخت چک گذشته باشد اما هیچ گونه دعوایی اعم از کیفری و حقوقی علیه صادرکننده چک انجام نشده باشد در این صورت سوء اثر چک به صورت خودکار خود به خود از بین می رود بنابراین طبق قانون مدت انقضای رفع سوء چک سه سال است که البته این امر مشروط بر این است که هیچ گونه دعوای حقوقی یا کیفری علیه صادرکننده چک انجام نشده باشد.
استعلام رفع سوء اثر چک
غیر حضوری: افرادی که خواهان رفع سوء اثر چک هستند جهت استعلام و پیگیری آن میتواند با نصب اپلیکیشن ساد ۲۴ به صورت رایگان استعلام را دریافت نمایند
حضوری: استعلام چک های برگشتی به صورت غیر حضوری برای افرادی است که چک های برگشتی کمی دارند اما افرادی که چک های برگشتی بیشتری دارد باید به صورت حضوری به بانک مرکزی مراجعه کنند. البته مراجعه حضوری تنها منحصر به چنین افرادی نیست بلکه سایر افراد نیز میتواند به صورت غیر حضوری و هم به صورت حضوری اقدام به استعلام چک نماید.
مراکز رفع سوء اثر چک برگشتی
مراکز رفع سوء اثر چک برگشتی با توجه به اینکه رفع سوء اثر از چه روشی انجام می شود متفاوت خواهد بود در صورتی که رفع سوء اثر چک برگشتی از طریق تامین موجودی و ارائه لاشه چک باشد در این صورت باید به بانک مراجعه کنند اما در صورت عدم دسترسی به لاشه چک دریافت کننده چک باید جهت امضای رضایت نامه به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.
درخواست رفع سوء اثر چک برگشتی
همانطور که گفته شد روش های رفع سوء اثر چک برگشتی با توجه به شرایط متفاوت خواهد بود از جمله تامین موجودی ارائه لاشه چک حکم عدم بدهکار بودن ساده کننده چک می باشد و… اشخاص در صورتی که یکی از روش های رفع سوء اثر را انجام داده باشند می توانند کتبا درخواست رفع سوء اثر نماید
جمع بندی :
در این مقاله به طور کامل درمورد رفع سوء اثر چک صحبت کردیم ، در این زمینه اگر سوال و یا پرسشی دارید میتوانید با استفاده از مشاوره حقوقی آنلاین و مشاوره حقوقی تلفنی با ما در ارتباط باشید و سوالات خود را به طور کامل از ما بپرسید .
