خیانت در امانت یکی از انواع جرایم علیه اموال و مالکیت در قوانین کیفری ایران است. نکته حائز اهمیت در خصوص این جرم این است که خیانت در امانت کیفری با خیانت در امانت قراردادی و شرعی تفاوت دارد. به این معنا که زمانی عمل خیانت در امانت جنبه کیفری پیدا کرده و قابل شکایت و پیگیری از طریق دادگاه های کیفری می شود که یکی از موارد مورد نظر قانون گذار را در بر داشته باشد.
ماده ی ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی( بخش تعزیرات) در بیان جرم انگاری این عمل اینطور بیان می کند:« هر گاه اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی‌اجرت، به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور، مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.»
همان‌طور که در متن ماده نیز به چک اشاره شده است، یکی از مصادیق خیانت در امانت با چک می تواند محقق شود. بنابراین به جهت اهمیت بالای این سند در روابط میان افراد در جامعه در این مقاله از دادواره قصد بررسی خیانت در امانت در چک را داریم.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : مجازات عدم ثبت چک در سامانه صیاد
دسترسی آسان به سرفصل ها
خیانت در امانت چک
خیانت در امانت چک توسط امضاکننده در طی عملیات شکلی بوجود می آید و صادر کننده آن را صرفا برای امانت گذاردن به وجود نمی اورد، بلکه گاهی در اثر یک رابطه قراردادی یا تعهدی چکی از طرف صادر کننده به گیرنده چک که طرف قرارداد یا متعهد له می باشد واگذار و سپرده می شود.
دهنده چک امانی غالبا با هدف و قصد امانت گذاشتن، چکی را به طرف معامله ی خود نمی دهد بلکه قصد او قوام بخشیدن و ایجاد انگیزه و اعتماد در طرف مقابل خود است و استرداد چک مزبور نیز زمانی امکان پذیر است که معامله یا قراردادی به طور صحیح و بدون آنکه طرفین تخلفی نمایند به پایان برسد.
چنانچه واقعا ماهیت چک امانی، امانت گذاشتن آن باشد، باید هرگاه امانت گذارنده اراده کند بتواند مورد امانت خود را مسترد کند، زیرا او مالک مال خود است و ید امانی امین، به محض در خواست امانت گذارنده از بین می رود.
درخصوص چک هایی که ادعای امانی بودن آنها مطرح می شود، امانت گذارنده نمی تواند چک خود را ( امانت خود را ) هر موقع که بخواهد مسترد نماید بلکه فقط زمانی می تواند نسبت به استرداد چک خود قدام نماید که شرایط و تعهدات قرارداد و معامله را به درستی به انجام رسانده باشد.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : نحوه به اجرا گذشتن چک برگشتی
بنابراین در یک جمع بندی کلی و طبق نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه، درصورتی که دارنده چک به جهتی چک خود را نزد فردی به عنوان امانت بگذارد و بنا براین بوده که متعاقباً آن را مسترد بدارد اما امین چک امانی را به ضرر دارنده با مراجعه به بانک و اخذ گواهی عدم پرداخت بانک محال علیه و شکایت از صادرکننده و حتی با تقدیم دادخواست ضرر و زیان در مقام وصول وجه چک برآید در اینصورت بزه خیانت در امانت محقق شده، امین کلیه اقدامات و اعمالی که برای وصول چک امانی مقدور بوده به عمل آورده هرچند وجه مندرج در متن چک به حیطه وصول در نیامده باشد.
ضمن اینکه در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی به چک و امانت اشاره شده است.اما هیچ دلیلی وجود ندارد که منظور ماده چکی باشد که حتماً امضا نیز گردیده باشد.منظور مادۀ ۶۷۴ شامل چک هایی است که ممکن است امضا نشده باشد اما در یک رابطۀ امانی سپرده شده باشند. مثلاً شخصی که قصد مسافرت دارد دسته چک خود را که امضا نگردیده نزد دیگری به امانت می گذارد.
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره سعی کردیم به طور کامل درمورد مجازات خیانت در امانت چک صحبت کنیم ، در این مورد اگر سوال و یا مشکلی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی آنلاین با کارشناسان دادواره در ارتباط باشید و سوالات خود را از ان ها بپرسید.
