یکی از مهم ترین انتخاب ها در دوران زندگی هر شخصی انتخاب شریک زندگی برای ازدواج است ، به جهت حساسیت و اهمیت این تصمیم ، دوران نامزدی به عنوان راهکاری برای شناخت خصوصیات طرف مقابل و کاهش ریسک انتخاب اشتباه در نظر گرفته می شود . در این دوران بین طرفین رابطه ی نکاح وجود ندارد بلکه مطابق قانون مدنی ، نامزدی قراردادی است که بین دو نفر برای ازدواج در آینده بسته می شود .
به جهت اهمیت این موضوع چه در روابط اشخاص پیش از ازدواج و چه در قانون در این مقاله از دادواره به بررسی تعریف نامزدی و آثار آن می پردازیم .
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : موارد فسخ نکاح از سوی مرد یا زن به چه صورت است؟
نامزدی و آثار آن
دسترسی آسان به سرفصل ها
نامزدی و آثار آن :
قانون مدنی ایران در مواد ۱۰۳۵ الی ۱۰۴۰ قانون مدنی با الهام از قانون مدنی سوییس به بیان قواعد مرتبط با نامزدی پرداخته است . مطابق ماده ی ۱۰۳۵ قانون مدنی : « وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی‌‌کند اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر گردیده پرداخته شده باشد بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده می‌‌تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارتی نماید . »
بنابراین با توجه به توضیح قانون گذار می توان به این نتیجه رسید که نامزدی را نمی توان صرفا یک تعهد اخلاقی دانست ؛ چرا که اصولا جای بحث از اخلاق در کتب اخلاقی است نه قانون . بنابراین نامزدی ، همانطور که در حقوق سوییس گفته اند ، یک قرارداد است ولی قراردادی جایز که طرفین می توانند آن را فسخ کنند .
علاوه بر این از آنجایی که نکاح قراردادی مهم است و آثاری خطیر به بار می آود ، قانون گذار به مرد و زن امکان داده است که تا آخرین لحظه قبل از وقوع عقد ، از تصمیم خود بازگردند و وعده ازدواج را برهم زنند .
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : عده در ازدواج موقت چقدر است؟
بنابراین هیچ یک از نامزدها نمی تواند از طریق قضایی نامزد دیگر را مجبور به لزدواج کند و صرف خودداری از ازدواج مجوز مطالبه خسارت نیست . با این وجود اگر یکی از نامزدها در به هم خوردن نامزدی مقصر باشد دارای مسئولیت مدنی است و نامزد دیگر می تواند با رعایت حدود مقرر در قانون مطالبه خسارت کند .
علاوه بر این در ماده ی ۱۰۳۷ قانون مدنی ، در خصوص استرداد هدایای نامزدی در صورت بر هم خوردن آن تعیین تکلیف شده است . به موجب این ماده : « هر یک از نامزدها می تواند در صورت بهم خوردن وصلت منظور هدایائی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده است مطالبه کند اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایائی خواهد بود که عادتا نگاه داشته می‌شود مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد . »
بنابراین اگر هدایا از هدایای مصرف نشدنی باشد یعنی هدایایی که طبق عرف نگه داشته میشوند مثل جواهرات، اگر خود هدایا موجود باشد، قابل مطالبه است اما اگر خود هدیه موجود نیست، درصورتی قابل مطالبه است که هدیه گیرنده از قصد آن ها را از بین نبرده باشد، قابل مطالبه نیست ، ولی اگر با قصد آن را از بین برده باشد،قیمت آن قابل مطالبه است و اگر هدایا از موارد مصرف شدنی باشد مثل عطر قابل مطالبه نخواهد بود .
جمع بندی :
در این مقاله به بررسی نامزدی و آثار آن مطابق قانون پرداختیم . در این مورد اگر هنوز هم مسئله ای دارید میتوانید از طریق مشاوره حقوقی در مشهد دادواره با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
