دسترسی آسان به سرفصل ها
دعاوی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی:
اعسار در لغت به معنای رنج و سختی است و در ادبیات حقوقی حالتی است که شخص به واسطه ی نداشتن سرمایه یا عدم دسترسی به اموالش توانایی پرداخت هزینه ی دادرسی یا دیون خود را ندارد . به این جهت اعسار از دو جهت قابل بررسی است:
) ۱) اعسار از پرداخت هزینه دادرسی : اعسار از پرداخت هزینه دادرسی، حالتی است که فرد ناتوان از پرداخت هزینه‌های ناشی از دادرسی از جمله هزینه تمبر و دستمزد کارشناس و… است. بنا به سیاست قانونگذار چنین اعساری مانع طرح دعوا توسط فرد معسر نیست.
۲) اعسار از پرداخت دیون : اعسار از پرداخت دیون به معنای عدم تمکن مالی شخص در پرداخت دیونی است که به موجب حکم دادگاه حقوقی یا کیفری محکوم به تادیه آنها می شود.
اما با توجه به اینکه موضوع مورد بحث ما در این مقاله اعسار از پرداخت هزینه دادرسی است، به بررسی شرایطی که سبب ایجاد اعسار برای اشخاص در روند رسیدگی می شوند می پردازیم.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : اعسار در دعاوی خانواده به چه صورت قابل طرح است؟
شرایط معسر:
به موجب ماده ۶ قانون جديد محكوميت‌هاي مالي، معسر كسي است كه به دليل نداشتن مالي به جز مستثنيات دين، قادر به تأديه ديون خود نباشد. همچنين عدم قابليت دسترسي به مال، در حكم نداشتن مال است. البته اثبات عدم قابليت دسترسي به مال بر عهده مديون (معسر) است. شرایط معسر عبارتند از:
۱) به موجب ماده ۵۱۲ قانون آيين دادرسي مدني و ماده ۱۵ قانون اجراي محكوميت هاي مالي، تاجر نمي‌تواند مدعي اعسار باشد.
۲) مدعي اعسار نبايد شخص حقوقي باشد: ماده ۵۰۴ قانون آيين دادرسي مدني و ماده ۶ قانون محكوميت‌هاي مالي صراحتا از كلمه (كسي) براي معسر استفاده كرده است.
بنابراین، این اشخاص در صورتي كه مدعي دعاوی اعسار از هزینه دادرسی باشند، بايد رسيدگي به امر ورشكستگي خود را درخواست كنند. اگر دادخواست دعاوی اعسار از هزینه دادرسی، از سوي اشخاص حقوقي يا اشخاصي كه تاجر بودن آنها نزد دادگاه مسلم است، طرح شود، دادگاه بدون اخطار به خواهان، قرار رد دادخواست وي را صادر مي‌نمايد.
دعاوی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی
شرایط رسیدگی به دعوای اعسار:
۱) دادگاه صالح به رسيدگي: م طابق ماده ۱۳ قانون اجرای محکومیت‌های مالی، دعوای اعسار در مورد محکوم به، در دادگاه نخستین رسیدگی کننده به دعواي اعسار اصلی یا دادگاه صادر کننده اجراییه و به ظرفیت محکوم له اقامه می‌شود. در صورت ثبوت دعوی اعسار چنانچه مدیون متمکن از پرداخت به نحو اقساط شناخته شود، دادگاه ضمن صدور حكم اعسار با ملاحظه وضعيت او مهلت مناسبي براي پرداخت ميدهد يا حكم تقسيط بدهي را صادر كند. در تعيين اقساط بايد ميزان درآمد مديون و معيشت او لحاظ شده و به نحوي باشد كه توانايي پرداخت آن را داشته باشد.
۲) موضوع دعاوی اعسار: كليه محكوميت‌هاي مالي از جمله ديه، ضرر و زيان ناشي از جرم، رد مال و امثال آنها جز محكوميت به پرداخت جزاي نقدي مشمول اين قانون خواهند بود.
۳) مالي يا غير مالي بودن دعاوی اعسار از هزینه دادرسی: دعواي اعسار غیرمالي است و در مرحله بدوي و تجديد نظر خارج از نوبت رسيدگي ميشود.
۴) شرايط شهادت دهنده در دعاوی اعسار از هزینه دادرسی: شاهد بايد علاوه بر هويت، شغل، ميزان درآمد و نحوه قانوني امرار معاش مدعي دعوی اعسار، به اين امر تصريح كند كه با مديون به مدتي كه بتواند نسبت به وضعيت معيشت وي اطلاع كافي داشته باشد، معاشرت داشته و او افزون بر مستثنيات دين هيچ مال قابل دسترسي ندارد كه بتواند به وسيله آن دين خود را بپردازد.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : حدود اختیارات وکیل در قانون و وکالت نامه چطور مشخص می شود؟
۵) مستثنيات دين در دعاوی اعسار از هزینه دادرسی: شامل موارد زیر است:
_ منزل مسكوني كه عرفاً در شأن محكوم عليه در حالت اعسار او باشد.
_ اثاثيه مورد نياز زندگي كه براي رفع حوائج ضروري محكوم عليه و افراد تحت تكفل وي لازم است.
_ آذوقه موجود به قدر احتياج محكوم عليه و افراد تحت تكفل وي براي مدتي كه عرفاً آذوقه ذخيره ميشود.
_ كتب و ابزار علمي و تحقيقاتي براي اهل علم و تحقيق متناسب با شأن آنها.
_ وسايل و ابزار كار كسبه، پيشه وران، كشاورزان و ساير اشخاص كه براي امرار معاش ضروري آنها و افراد تحت تكفلشان لازم است.
_ تلفن مورد نياز مديون.
جمع بندی:
در این مقاله ضمن بیان مفهوم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی، به بررسی شرایط معسر و شرایط رسیدگی به دعوای اعسار پرداختیم. در این زمینه اگر هنوز سوالی دارید و یا مسئله ای دارید میتوانید آن را از طریق مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی آنلاین با کارشناسان رسمی دادواره در میان بگذارید.
