وصیت عمل حقوقی است که به موجب آن وصیت کننده (موصی) به طور مستقیم یا بواسطۀ دیگری در اموال یا حقوق خود برای بعد از مرگ تصرف می کند و در قانون مدنی ایران به موجب ماده ی ۸۲۵ قانون مدنی، وصیت بر دو قسم است؛ وصیت عهدی و وصیت تملیکی.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن مقاله ، مقاله زیر را مطالعه کنید : شرایط صحت وصیت نامه چیست؟
ماده ی ۸۲۶ قانون مدنی در تعریف انواع وصیت و عناصر آن ها این طور بیان می کند:« وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.
وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مامور می نماید.
وصیت کننده موصی، کسی که وصیت تملیکی به نفع او شده است موصی له، مورد وصیت موصی‌به و کسی که به موجب وصیت عهدی ولی بر مورد ثلث یا بر صغیر قرار داده میشود وصی نامیده می شود.»
در این مقاله از دادواره قصد داریم نکات حقوقی ای که بهتر است هنگام تنظیم وصیت نامه در نظر داشته باشید را بیان کنیم.
دسترسی آسان به سرفصل ها
نکات حقوقی در تنظیم وصیت نامه:
در ابتدا باید توجه داشته باشید وصیت کننده باید دارای پنج شرط باشد که عبارتند از: بلوغ، عقل، اختیار، رشد وعدم خودکشی. به عبارت دیگر، وصيت‌کننده بايد اهليت داشته و مجاز به تصرف در اموال خود باشد. لذا وصیت کودک، فرد دیوانه، مست و کسی که مجبور شده باشد و نیز محجوری که از تصرف در اموالش ممنوع است، صحیح نیست.
همچنین وصی یا به عبارتی شخص اجرا کننده وصیت باید بالغ، مسلمان و قابل اطمینان باشد. بنابراین، وصیت به نابالغ، دیوانه و کافر صحیح نیست. ضمناً همین که وصی مورد اعتماد باشد، کافی است گرچه احتیاط آن است که عادل باشد.
اما وصیت در قانون به دو دسته ی تملیکی و عهدی تقسیم می شود:
وصیت تملیکی: قانون گذار در فراز اول ماده ی ۸۲۶ قانون مدنی در تعریف وصیت تملیکی اینگونه بیان می کند: وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.
بنابراین زمانی که شخصی مال یا منفعتی را برای پس از مرگ خود به صورت بلاعوض و رایگان تملیک کند وصیت تملیکی محقق شده است. به کسی که وصیتی می کند موصی ، کسی که وصیت تملیکی به نفع او شده است موصی له و به مورد وصیت موصی به گفته می شود.
نکته حائز اهمیت در این نوع از وصیت این است که وصیت فقط تا ثلث اموال جایز است و در صورتی که موصی بیش از یک سوم اموال خود را وصیت تملیکی کرده باشد، ورثه باید میزان مازاد را تنفیذ کنند.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : همه چیز درباره ترکه
در نهایت در وصیت تملیکی ، قبول یا رد وصیت بعد از فوت موصی معتبر است ؛ به این معنا که اگر موصی له قبل از فوت موصی مورد وصیت را رد کند ، بعد از فوت موصی می تواند وصیت را قبول یا رد نماید . اما اگر وصیت را قبول کرد ، دیگر نمی تواند آن را رد کند.
وصیت عهدی: مطابق فراز دوم ماده ی ۸۲۶ قانون مدنی: وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مامور می نماید. که به شخص مامور شده، وصی گفته می شود.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : وصیت نامه کامل دقیقا چه شرایطی را دارد؟
وصیت عهدی مطابق ماده ۸۳۴ قانون مدنی جزء ایقاعات است . به این معنا که در وصیت عهدی قبول شرط نیست ؛ ولی وصی می تواند تا زمانی که موصی زنده است وصایت را رد کند و اگر قبل از فوت موصی رد نکرد ، بعد از آن حق رد ندارد، حتی اگر جاهل به مفاد وصیت بوده باشد.
در نهایت توجه داشته باشید که رجوع موصی (وصیت کننده) از وصیت همواره جایز است و فرد می تواند بارها در وصیت نامه خود تجدید نظر کند، بنابراین آخرین وصیت نامه متوفی که مطابق تشریفات قانونی تنظیم شده باشد، معتبر خواهد بود.
جمع بندی:
در این مقاله به بیان نکات حقوقی راجع به وصیتنامه پرداختیم.در این زمینه اگر سوالی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی آنلاین با کارشناسان دادواره در ارتباط باشید.
