صلاحیت در لغت به معنای شایستگی و اختیار است و در اصطلاح حقوقی عبارت است از شایستگی یک مرجع برای رسیدگی به یک موضوع. در امور کیفری نیز مرجع رسیدگی کننده به موضوع اتهام باید شایستگی و اختیار مداخله و رسیدگی به آن موضوع را داشته باشد. این شایستگی و صلاحیت مرجع رسیدگی کننده یه سه شکل پیش بینی می شود: صلاحیت ذاتی، صلاحیت محلی و صلاحیت شخصی.
صلاحیت ذاتی صلاحیتی است که ملاک تعیین کننده ی آن موضوع اتهام است و از این لحاظ ممکن است صلاحیت ذاتی مراجع رسیدگی کننده به جرایم متفاوت باشد.
دادگاه های کیفری از جهت صلاحیت ذاتی به دادگاه کیفری یک، کیفری دو، انقلاب، نظامی، اطفال و نوجوانان و ویژه روحانیت تقسیم می شوند. و در این مقاله از دادواره ما قصد بررسی صلاحیت دادگاه انقلاب را داریم.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : نحوه ثبت شکایت و رسیدگی در شوراهای حل اختلاف چگونه است ؟
دسترسی آسان به سرفصل ها
صلاحیت دادگاه انقلاب :
دادگاه انقلاب اصولا در مرکز استان و استثنائا در برخی موارد در شهرهایی که رئیس قوه قضاییه تشخیص بدهد تشکیل می شود.
ماده ی ۳۰۳ قانون آیین دادرسی کیفری، جرایمی که رسیدگی به آن ها در صلاحیت دادگاه انقلاب است را بیان می کند. به موجب این ماده:« به جرائم زیر در دادگاه انقلاب رسیدگی می شود:
الف – جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی، محاربه و افساد فی الارض، بغی، تبانی و اجتماع علیه جمهوری اسلامی ایران یا اقدام مسلحانه یا احراق، تخریب و اتلاف اموال به منظور مقابله با نظام.
ب – توهین به مقام بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام رهبری.
پ- تمام جرائم مربوط به مواد مخدر، روان گردان و پیش سازهای آن و قاچاق اسلحه، مهمات و اقلام و مواد تحت کنترل.
ت- سایر مواردی که به موجب قوانین خاص در صلاحیت این دادگاه است.»
از جمله مصادیق بند ت ماده، قاچاق کالا و ارز است که مطابق ماده ی ۴۴ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با وجود شرایطی خاص در صلاحیت دادگاه انقلاب قرار می گیرد. به موجب این ماده:« رسیدگی به جرائم قاچاق کالا و ارز سازمان یافته و حرفه ای، قاچاق کالاهای ممنوع و قاچاق کالا و ارز مستلزم حبس و یا انفصال از خدمات دولتی در صلاحیت دادسرا و دادگاه انقلاب است.»
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : صلاحیت شوراهای حل اختلاف چیست ؟
تعارض بین صلاحیت دادگاه انقلاب و دادگاه کیفری یک :
تعارض در صلاحیت به این معناست که در خصوص یک اتهام دو دادگاه صالح به رسیدگی باشند. به عنوان مثال جرایمی مثل محاربه و افساد فی الارض در مواردی که به مجازات اعدام منتهی شوند، در صلاحیت دادگاه کیفری یک نیز قرار می گیرند. چرا که به موجب بند الف ماده ی ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری جرایمی با مجازات های سالب حیات در صلاحیت دادگاه کیفری یک هستند. در چنین شرایطی مطابق قانون تعارض صلاحیت به نفع دادگاه انقلاب حل شده و حتی با وجود مجازات های سالب حیات همچنان دادگاه انقلاب صالح به رسیدگی است.
جمع بندی :
در این مقاله سعی کردیم درمورد موارد صلاحیت دادگاه انقلاب صحبت کنیم ، و این موارد را به طور کامل بررسی کردیم ، در این زمینه اگر سوالی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی در مشهد دادواره با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
