اختراع محصول یا فرآیندیست كه راه نوین انجام کاری را ارائه می دهد یا راه حل فنی جدیدی را برای مشكل خاصی پیشنهاد می كند. به موجب ماده ۱ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، اختراع نتیجه فکر فرد یا افرادی است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده‌ای خاص را ارائه می‌کند و مشکلی را در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آنها حل می‌نماید.
حال اگر این ایده در زمان لازم خود ثبت نگردد، احتمال دزدیده شدن و یا ثبت توسط فرد دیگری را دارد. از این رو فرد مخترع برای حفظ و کسب حق ثبت اختراع خود، لازم است اختراع خود را ثبت نماید.
اما مراحل ثبت اختراع در ایران به چه صورت است و چگونه مخترعین می توانند اقدام به ثبت اختراعات خود نمایند؟ در این مقاله از دادواره به بررسی پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : مناقصه چیست؟ انواع و اصطلاحات مناقصه
دسترسی آسان به سرفصل ها
چگونگی ثبت اختراع در ایران
حق اختراع در واقع همان حق انحصاری اختراع است که مخترع پس از ثبت آن برای مدت محدودی حق استفاده انحصاری آن دارد. حق اختراع زمانی برای مخترع انحصاری خواهد شد که مخترع نسبت به ثبت اختراع خود اقدام نماید. هر اختراعی ۲ حق را برای مخترع به وجود می آورد : یکی حق اخلاقی که همیشه باقی می ماند و دیگری حق مادی آن، که محدود است و در قانون ما بر حسب مخترع، ۵، ۱۰ ، ۱۵ یا ۲۰ سال می باشد.
مرجع ثبت اختراع در ایران اداره مالکیت صنعتی است و اختراعات از طریق پورتال این اداره قابل ثبت میباشند و نیازی به مراجعه حضوری نیست.
مدارک لازم جهت ثبت اختراع
مدارک مثبت هویت متقاضی و مخترع
- مدارک مثبت هویت متقاضی اشخاص حقیقی: کپی شناسنامه و کپی کارت ملی
- اشخاص حقوقی: آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء
فرمهای مربوط به ثبت اختراع (اظهارنامه)
- این فرمها در ثبت اظهارنامه خوانده می شوند و جزو اوراق بهادار كشور می باشند. تقاضا کننده ثبت اختراع این فرمها را از واحد گردش اوراق بهادار در اداره كل ثبت شرکت ها و مالكیت صنعتی در ۳ نسخه تهیه و آنها را تكمیل و امضا می نماید. این فرمها می بایست به زبان فارسی تنظیم شوند در شرایطی كه متقاضی نتواند فرمها را به زبان فارسی برگرداند باید کاملا متن آن را به زبان انگیسی یا فرانسه تنظیم و خلاصه ای از طرح را به زبان فارسی تنظیم کند. بعلت اینکه فرمهای اظهارنامه محل كافی برای درج كلیه موارد خواسته شده را ندارد لذا مراتب بصورت ضمیمه به اظهارنامه الصاق می گردد.
مراحل ثبت اظهارنامه در سامانه:
- قبول تعهد نامه جهت رعایت مواد قانونی.
- انتخاب نوع اظهارنامه
- وارد کردن اطلاعات اظهارنامه
در تنظیم و تسلیم اظهارنامه موارد زیر باید رعایت گردد:
- نام و سایر اطلاعات لازم در خصوص متقاضی، مخترع و نماینده قانونی او ، در صورت وجود و عنوان اختراع در اظهارنامه درج شود.
- ضمائم بارگذاری شود.
- اطلاعات و ضمائم بازبینی شود.
- شماره اظهارنامه دریافت شود و هزینه پرداخت شود.
- موارد درج شده و ادعای مذکور باید گویا و مختصر و با توصیف همراه باشد.
- توضيح اشكال، نقشه و نمودارها
توصیف اختراع
- متقاضی ثبت در ایران باید مورد اختراع خود را در برگه های A4 بطور كامل و با ذكر تمامی جوانب توضیح دهد و سپس آن را در سه نسخه تنظیم و ضمیمه اظهارنامه مربوطه نماید.
نقشه های اختراع
- برای ارائه هرچه بهتر شرح اختراع، متقاضی ثبت اختراع می تواند از رسم نقشه کمک بگیرد. بعد از ترسیم نقشه با رعایت نکات زیر از کلیات نقشه سه نسخه تنظیم و ضمیمه اظهارنامه می نماید.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : مجازات هک اکانت اینستاگرام چیست و نحوه شکایت از آن
در ترسیم نقشه ها باید نكات زیر رعایت شود
- نقشه ها باید با مركب و از روی مقایس متری كشیده شود.
- متقاضی ثبت اختراع یا وكیل قانونی او باید زیر نقشه ها را امضا نماید.
- نقشه ها باید در كاغذهای ۳۴ سانتیمتر طول و ۲۲ سانتیمتر عرض تنظیم شود
- در رسم نقشه ها باید فقط از یك روی كاغذ استفاده شود.
ادعای مخترع
- در این قسمت متقاضی ثبت اختراع توضیحاتی در رابطه با چگونگی اختراع خود توضیح می نماید. یعنی اینكه اختراع انجام شده چه مشكلی را حل می نماید و چه را ه حل جدیدی را ارائه می نماید. در این قسمت متقاضی باید سه شرط ثبت اختراع یعنی جدید بودن، ابتكاری بودن و صنعتی بودن مورد اختراع خود را بطور كامل توضیح دهد و همچنین میزان حمایت ناشی از حق ثبت اخترا ع را مشخص نماید. ادعای مخترع باید در سه نسخه تنظیم و به امضای خود شخص یا وكیل قانونی او برسد و ضمیمه اظهارنامه شود.
- فتوكپی شناسنامه مخترع یا مخترعین
- قبض صندوق اداره كل ثبت شرکت ها و مالكیت صنعتی حاكی از پرداخت وجوه لازم.
ورقه اختراع چیست؟
اداره مالکیت صنعتی ورقه اختراع را برای نشان دادن حمایت خود از آن اختراع ثبت شده صادر می نماید. ورقه اختراع برای دادن حقوق انحصاری اختراع به مخترع کاربرد دارد. مثل حق تولید صادرات عرضه و واردات و… مدت زمان اعتبار ورقه اختراع، ۵ الی ۱۰ تا ۱۵ سال و یا نهایتاً ۲۰ سال است.
برای هر اختراع دو نوع حق در نظر گرفته شده است:
پس از بسته شدن قرارداد بین مخترع و دولت از حقوق مادی و معنوی اختراع توسط دولت حمایت حمایت میشود. یک اختراع زمانی مورد حمایت مادی و معنوی قرار میگیرد که توسط مخترع آن به ثبت رسیده باشد. حق معنوی هر اختراع همیشه باقی می ماند و حقوق مادی آن هم قابل انتقال است. به این معنی که پس از مرگ مخترع این حق به ورثه او می رسد. اما حق معنوی قایم به شخص است و محدود است و همیشه نمی ماند. در قانون کشور ما بر حسب مخترع حقوق مادی آن ۵ یا ۱۰ یا ۱۵ یا ۲۰ سال باقی میماند. حق انحصاری فروش یا صادر کردن اختراع پس از به ثبت رسیدن بر عهده مالک اختراع میباشد و هیچ شخص دیگری نمی تواند بدون اجازه مالک قبلی نسبت به فروش یا صادرات آن اقدام نماید.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : بهترین روش استعلام خلافی خودرو
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره سعی کردیم به طور کامل درمورد چگونگی ثبت اختراع در ایران صحبت کنیم ، در این مورد اگر تجربه ای دارید میتوانید آن را از طریق کامنت ها زیر همین پست با ما و دیگران در میان بگذارید ، اگر هم سوال و یا مشکلی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی انلاین آن را با کارشناسان دادواره در میان بگذارید.
