چک که به عنوان پر استفاده ترین سند تجاری شناخته می شود ، از دید قانون گذار اهمیت ویژه ای داشته ، شاید یکی از مهم ترین دلایل اهمیت دادن قانون گذار به این سند تجاری نسبت به برات و سفته این باشد که چک جایگزین اسکناس در روابط اقتصادی و مبادلات میان مردم شده و مردم همان اعتباری را که برای اسکناس قائل هستند برای چک هم قائل شوند . به همین جهت است که در قانون برای برخورد با چک پرداخت نشدنی سه راهکار برای دارنده پیش بینی شده است :
۱) روش حقوقی یا صدور اجراییه از دادگاه : به این صورت که دارنده ی چک با مراجعه به دادگاه درخواست صدور اجراییه برای دریافت وجه چک کند .
۲) روش کیفری : در این راه اشخاص با مرجعه به دادسرا و با ارائه ی گواهی عدم پرداخت متناسب با اینکه جرم صدور چک پرداخت نشدنی منطبق با کدام یک از مواد قانون صدور چک باشد ، اقدام به طرح شکایت از صادر کننده ی آن می کنند .
۳) طریق اجرای ثبت : راهکار سومی که در قانون برای برخورد با چک پرداخت نشدنی پیش بینی شده است ، مراجعه به اجرای ثبت است . در خصوص این مورد باید گفت در ماده ی ۲ قانون صدور چک قانون گذار این سند را در حکم اسناد لازم الاجرا قرار می دهد ، بنا بر این دارنده ی چک می تواند در صورت برگشت خوردن چک ، عین چک و گواهی عدم پرداخت صادر شده از بانک را به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم و نسبت به صدور اجراییه و وصول وجه چک یا باقی مانده ی آن از صادر کننده اقدام نماید .
این روش ، شیوه ی سریع و منطقی و خوبی است اما در عین حال ممکن است استفاده از آن شما را در روند دریافت وجه چک با مشکلاتی نیز مواجه کند ، به همین دلیل در این مقاله از دادواره قصد داریم با چگونگی به اجرا گذاشتن چک در مراجع ثبتی و مراحل آن آشنا شده و فواید و ایرادات این روش را بیان کنیم .
اجرا گذاشتن چک
دسترسی آسان به سرفصل ها
چگونگی به اجرا گذاشتن چک در مراجع ثبتی :
برای استفاده از این طریق ، دارنده ی چک می تواند با مراجعه به اجرای ثبتی که بانک مربوطه در آن محل واقع است یا محل اقامت صادر کننده ی چک ، درخواست صدور اجراییه و وصول تمام مبلغ مندرج در متن چک یا باقی مانده ی آن را داشته باشد . پس از تکمیل فرم های مربوطه باید اموالی را از دارنده ی چک معرفی نماید ، پس از طی کردن مراحل قانونی ابتدا آن اموال توقیف شده و پس از آن به مزایده گذاشته شده تا در نهایت دارنده ی چک به حق خود برسد .
این روش در صورتی ممکن و مفید خواهد بود که :
اولا ) دارنده ی چک بتواند هزینه ی مربوطه را در صندوق اجرای ثبت بپردازد و بتواند از صادر کننده اموالی غیر از مستثنیات دین ( شامل یک باب منزل مسکونی ، اثاثیه ی مورد نیاز ، آذوقه ی موجود و تلفن مورد نیاز ) سراغ داشته باشد و بتواند آن ها را جهت صدور دستور بازداشت معرفی کند .
ثانیا ) امضای روی چک باید با نمونه امضای موجود در بانک مطابقت داشته و این امر مورد تایید بانک قرار گرفته باشد .
اجرا گذاشتن چک
نکات حائز اهمیت در مورد وصول چک از طریق اجرای ثبت :
۱) در اجرای ثبت ، بر خلاف روش کیفری و حقوقی برخورد با چک ، اصل چک ضبط می شود ، بنا بر این اگر قصد اقدام دقیق تر دارید ، ابتدا از طریق کیفری ، سپس از طریق حقوقی و در نهایت به اجرای ثبت مراجعه کنید ، چرا که در دو روش کیفری و حقوقی اصل چک را از شما می خواهند و اگر ابتدا به اداره ی ثبت مراجعه کرده باشید چک بایگانی شده و امکان استفاده از دو روش دیگر را نخواهید داشت .
مطالب مرتبط :چک برگشتی چیست؟ موارد چک برگشتی در قانون
۲) هنگامی که در اجرای ثبت تقاضای صدور اجراییه می کنید ، این نهاد از محکوم علیه ( صادر کننده ی چک ) بابت هزینه های اجرا نیم عشر ( یک بیستم ) را دریافت خواهد کرد ، منتهی در صورتی که قصد صلح با یک دیگر را داشته یا به هر دلیلی نخواهید این مسیر را تا انتها بروید و بخواهید چک را بر گردانید ، به عنوان دارنده ی چک ، شما باید نیم عشر را بپردازید .
۳) در روش اجرای ثبت ، خسارت های وارده را نمی توان مطالبه کرد و فقط می توان معادل مبلغ چک را پس از مزایده ی اموال دریافت کرد ، در حالی که در روش حقوقی ، حق الوکاله ی وکیل را نیز می توانید از دادگاه مطالبه کنید .
۴) توجه داشته باشید در صورتی که شخص اموالی به جز مستثنیات دین برای معرفی نداشته باشد ، طریق اجرای ثبت شما را به نتیجه نمی رساند .
جمع بندی :
در این مقاله ، علاوه بر ارائه ی خلاصه ی کوتاهی از انواع طرق برخورد با چک پرداخت نشدنی ، به طور کامل به توضیح طریق اجرای ثبت پرداخته و در نکات آن مزایا و معایب این روش را بیان کردیم . شما نیز اگر مسئله ای دارید که هنوز برایتان مبهم است و یا این که تجربه مهمی دارید میتوانید در بخش نظرات ان را با ما در بیان بگذارید یا هم این که میتوانید مسئلتان را با وکلای مجرب دادواره از طریق خدمات مشاوره حقوقی انلاین دادواره در میان بگذارید .
