تهیه ی جهیزیه توسط خانواده ی عروس ، یکی از رسوماتی است که در اکثر نقاط ایران در زمان ازدواج صورت می گیرد . در قانون مدنی تعریفی از جهیزیه تعریف نشده و به عنوان اصل باید گفت زن وظیفه و تکلیفی جهت تهیه ی جهیزیه ندارد ، بلکه تهیه اسباب زندگی بر عهده ی شوهر است اما با توجه به عرف جامعه در تعریف آن می توان گفت : « جهیزیه مجموعه اموال منقولی است که برای استفاده یا تزئین در زندگی مشترک توسط زن تهیه می شود . »
اما گاهی اوقات زندگی مشترک به مرحله ای می رسد که طرفین تمایلی به ادامه ی آن ندارند و قصد جدایی دارند ، سوال اینجاست که در چنین شرایطی تکلیف جهیزیه چیست ؟ آیا استرداد جهیزیه از سوی زن امکان پذیر است و در صورت امکان با چه شرایطی ؟ در این مقاله از دادواره به پاسخ این سوال ها خواهیم پرداخت .
دسترسی آسان به سرفصل ها
استرداد جهیزیه :
در ابتدا نکته حائز اهمیت این است که آوردن جهیزیه از سوی زن به معنای انصراف از مالکیت او نیست ، بلکه همچنان مالکیت تمام آن اموال با زن بوده و شوهر فقط اذن ( اجازه استفاده ) از آن را دارد . بنا بر این زن هر زمانی که بخواهد می تواند جهیزیه را مسترد کند .
با توجه به توضیحات بالا ، در صورت بروز اختلاف زوجه می تواند با ارائه ی دادخواست استرداد جهیزیه حسب مورد به شورای حل اختلاف یا دادگاه ، تقاضای استرداد آن را داشته باشد .
اثبات مالکیت جهیزیه :
زوجه برای اثبات درخواست خود در خصوص استرداد جهیزیه باید ادله ی محکمی را به دادگاه ارائه دهد ، از جمله ی این ادله می توان به فاکتور های خرید اموال جهیزیه ، سیاهه به معنای لیستی که در آن تمامی موارد و اقلام خریداری شده برای جهیزیه با جزئیات ذکر شده اند و زوج به همرا چند شاهد ذیل آن را امضاء کرده باشند ، شاهدانی که آوردن جهیزیه توسط زوجه را دیده باشند و یا عکس ها و فیلم هایی که بتوان به آن ها استناد کرد ، اشاره نمود .
چند نکته در مورد استرداد جهیزیه :
۱) هزینه استرداد ، جمع آوری ؛ بسته بندی و انتقال جهیزیه بر عهده ی زوجه است .
۲) در صورتی که اموال جهیزیه نزد زوج و به دلیل تعدی یا تفریط او تخریب یا فروخته شوند ، از آنجایی که او فقط اذن استفاده از آن ها را داشته و در حکم امین بوده است ، مسئول جبران خسارت آن هاست و مسئولیت کیفری نیز در صورت اثبات خیانت در امانت یا تخریب و یا فروش مال غیر را دارد .
۳) در صورتی که مبلغ جهیزیه تا ۵۰ میلیون تومان باشد ، شورای حل اختلاف و بالای ۵۰ میلیون تومان دادگاه خانواده صالح به رسیدگی است .
جمع بندی :
در این مقاله به بررسی نحوه استرداد جهیزیه و ساز و کار قانونی آن پرداخیتم . به طور کلی دعوای استرداد جهیزیه نسبتا آسان بوده و زمان بر نیست ، اما در نظر داشته باشید بدون آگاهی از اطلاعات حقوقی اقدام به اقامه ی دعوا نکرده و حتما با یک مشاور حقوقی یا وکیل مجرب در این خصوص مشورت نمایید تا در کمترین زمان ممکن به نتیجه برسید . در این زمینه میتوانید به خدمات مشاوره حقوقی تلفنی در مشهد دادواره اعتماد کنید.
