در پرونده های کیفری، پس از اعلام شکایت شاکی و یا اعلام جرم توسط دادستان، دادسرا وظیفه ی انجام تحقیقات مقدماتی را دارد. زمانی که انجام تحقیقات توسط بازپرس یا سایر اعضای دادسرا به نتیجه خاصی رسید؛ مثل اینکه مجرم یافت شده یا امکان ادامه ی تحقیقات به هر دلیلی وجود ندارد و یا زمانی که تحقیقات به نتیجه نرسید دادسرا اقدام به صدور قرار نهایی می کند.
در این مقاله از دادواره ما قصد بیان مفهوم قرار نهایی و انواع قرارهای نهایی صادره از دادسرا را داریم.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : شرایط انقضای قرارداد وکالت چیست؟
دسترسی آسان به سرفصل ها
قرار نهایی چیست؟
قرار نهایی، قرارهایی هستند که انجام تحقیقات مقدماتی توسط دادسرا ( مرجع تحقیق ) پایان یافته و پس از تأیید، پرونده را بایگانی یا جهت رسیدگی به دادگاه میفرستد. بنابراین، در دادسرا بازپرس یا دادیار در تحقیقات مقدماتی خود علت وقوع جرم، دلایل و مدارک جرم و غیره و مسائلی از این دست می پردازد و نتیجه گیری اقدامات خود را در غالب یک قرار نهایی صادر می نماید.
انواع قرارهای نهایی در دادسرا:
۱) قرار موقوفی تعقیب:
طبق ماده ی ۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری، تعقیب امر کیفری که طبق قانون شروع شده است و همچنین اجرای مجازات موقوف نمی شود مگر در مواردی که قانون گذار اجازه آن را داده باشد. بنابراین قرار موقوفی تعقیب به معنی عدم امکان ادامه تعقیب و پیگیری اتهام می باشد و با صدور آن پرونده از جریان رسیدگی خارج می شود.
توجه داشته باشید که صدور قرار موقوفی تعقیب به معنی این نیست که اتهامی متوجه متهم نیست و یا اینکه متهم جرمی مرتکب نشده است بلکه دادسرا به دلیل وجود موارد قانونی طبق ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری این قرار را صادر کرده است.
قرار نهایی
موارد صدور قرار موقوفی تعقیب مطابق ماده ی ۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری عبارتند از:
الف – فوت متهم یا محکوم علیه
ب – گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرائم قابل گذشت
پ – شمول عفو
ت – نسخ مجازات قانونی
ث – شمول مرور زمان در موارد پیش بینی شده در قانون
ج – توبه متهم در موارد پیش بینی شده در قانون
چ – اعتبار امر مختوم
۲) قرار منع تعقیب:
قرار منع تعقیب عبارت است از اینکه بازپرس یا دادیار با بررسی دلایل و قرائن موجود در پرونده پس از اعلام ختم رسیدگی به این نتیجه می رسد که عمل منتسب به متهم جرم نیست یا اینکه عمل انتسابی جرم است اما دلیل کافی برای توجه اتهام به متهم در پرونده وجود ندارد یا این که اصلا جرمی واقع نشده باشد.
۳) قرار ترک تعقیب:
مطابق ماده ی ۷۹ قانون آیین دادرسی کیفری :« در جرائم قابل گذشت، شاکی می تواند تا قبل از صدور کیفرخواست درخواست ترک تعقیب کند. در این صورت، دادستان قرار ترک تعقیب صادر می کند. شاکی می تواند تعقیب مجدد متهم را فقط برای یک بار تا یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب درخواست کند.»
قابل به ذکر است که صدور قرار ترک تعقیب فقط در مرحله تحقیقات مقدماتی و قبل از صدور کیفرخواست امکان پذیر است. بنابراین اگر در پرونده کیفرخواست صادر شود، امکان صدور قرار ترک تعقیب نخواهد بود.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : اعتبار سند رسمی و سند عادی در مقام دفاع یا دعوا چقدر است؟
۴) قرار جلب به دادرسی یا قرار مجرمیت:
اگر اعمال ارتکاب یافته جرم باشد و توسط متهم انجام شده باشد و شواهد و ادله به دست آمده علیه متهم باشد، بازپرس یا دادیار قرار جلب به دادرسی را صادر می نماید. مرجع تحقیق ( بازپرس یا دادیار ) پس از صدور قرار جلب به دادرسی پرونده را برای اظهار نظر نزد دادستان یا دادیار اطهار نظر ارسال می کند تا موافقت یا عدم موافقت خود را در مورد قرار اعلام نماید. در صورت موافقت دادستان یا دادیار اظهار نظر با قرار جلب به دادرسی با صدور کیفرخواست پرونده را از طریق شعبه بازرسی یا دادیاری به دادگاه صالح ارسال می کند.
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره ما سعی کردیم به طور کامل درمورد مفهوم قرار نهایی و انواع قرارهای نهایی صادره از دادسرا صحبت کنیم در این زمینه اگر هنوز هم سوالی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی در مشهد دادواره با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
