هر شخصی به محض تولد از یک سری حقوق و امتیازاتی برخوردار می شود که مختص به انسان است و در قبال آن ها تکالیفی دارد. از جمله ی این موارد می توان به مفهوم دارایی اشاره کرد که به معنای شایستگی دارا شدن حقوق و تکالیف مالی است. بنابراین دارایی در مفهوم صحیح خود بر خلاف تصور عامه، هم اموال شخص و هم بدهی های او را در بر می گیرد. اما این حقوق صرفا تا زمان زنده بودن شخص حیات دارند و با مرگ شخص این مفاهیم از بین می روند و در مواردی ماهیتی مستقل از آن شخص پیدا می کنند. در خصوص دارایی نیز، پس از فوت شخص، دارایی در مفهومی که ذکر شد، از بین می‌رود و صرفا اجزای مثبت و منفی دارایی باقی می‌ماند که پس از فوت متوفی، ترکه نامیده می‌شود و پس از طی کردن مراحل قانونی، به وراث او اعم از نسبی و سببی به ارث می رسد.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : قوانین کلی ارث و نحوه تقسیم ارث بین اعضای خانواده
دسترسی آسان به سرفصل ها
تعریف حقوقی انحصار وراثت
یکی از مهم ترین دغدغه های افراد پس از فوت شخص، بحث انحصار وراثت است. در این مقاله از دادواره قصد داریم به بررسی نکات مهمی که بهتر است در هنگام انحصار وراثت با آن ها آشنا باشید بپردازیم.
انحصار وراثت در حقوق به این معناست که وراث متوفی توسط مرجع صلاحیت‌دار مشخص و تعیین گردند و سهم الارث هر یک نیز مشخص شود.
گواهی انحصار وراثت، گواهی است که توسط شورای حل اختلاف آخرین محل اقامتگاه متوفی صادر می شود و در آن میزان سهم الارث هر یک از وراث مشخص می‌شود. مرجع صالح برای صدور گواهی انحصار وراثت، شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه شخص متوفی است.
به موجب ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی: «اقامتگاه هر شخصی عبارت از محلی است که شخص در آنجا سکونت داشته و مرکز مهم امور او نیز در آنجا باشد اگر محل سکونت شخصی غیر از مرکز مهم امور او باشد مرکز امور او اقامتگاه محسوب است اقامتگاه اشخاص حقوقی مرکز عملیات آنها خواهد بود.»
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت
- مراجعه به شورای حل اختلاف و دریافت فرم استشهادیه
- تکمیل مندرجات استشهادیه و مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی همراه با شهود مورد نیاز.
- ثبت دادخواست به همراه ضمایم و ملحقات (که در ادامه به آنها اشاره شده است) به دفتر خدمات قضایی.
- ارجاع پرونده از دفتر خدمات قضائی به شورای حل اختلاف صالح به رسیدگی.
مدارک لازم برای گواهی انحصار وراثت
مدارک مربوط به متوفی:
– مدارک مورد نیاز جهت اخذ گواهینامه انحصار وراثت عبارت اند از :
- اصل و کپی شناسنامه
- کارت ملی
- گواهی فوت متوفی
گواهی فوت توسط اداره ثبت احوال و بنا به درخواست یکی از اشخاص زیر صادر می شود:
- نزدیک ترین خویشاوندان شخص متوفی یا شخصی که در هنگام فوت در نزد متوفی حاضر بوده است. در این خصوص لازم است مدارک شناسایی ارائه گردد؛
- مأموران انتظامی مسئول در مکانی که شخص متوفی در آن مکان فوت نموده است؛
- مأموران انتظامی مسئول در مکانی که شخص متوفی در آن مکان فوت نموده است؛
- متصدیان گورستان ها یا گروه های امدادی.
– استشهادیه محضری
این استشهادیه توسط دفتر اسناد رسمی تنظیم می شود و توسط چند شاهد و وراثی که نامشان در آن درج شده امضا و توسط دفتر اسناد رسمی گواهی می شود.
– عقدنامه یا رونوشت آن
علاوه بر مدارکی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت کپی عقدنامه همسر دائمی شخص متوفی باید به دادخواست ضمیمیه گردد. مهریه از دیون ممتازه است و قبل از تقسیم ترکه از اموال متوفی کسر میگردد.
– وصیت‌نامه در صورت وجود
در صورتیکه از متوفی وصیت نامه ای در اختیار باشد باید به دادخواست ضمیمه گردد. از نظر قانون، هر کس وصیت‌نامه‌ای از متوفی دارد باید در مدت ۳ ماه به دادگاهی که آگهی انحصار وراثت را منتشر کرده، تحویل دهد. پس از گذشتن این مدت هر وصیت‌نامه‌ای داده شود از درجه اعتبار ساقط است.
هزینه انحصار وراثت
هزینه دادرسی گواهی انحصار وراثت که یک دعوای غیرمالی محسوب می شود بر اساس پیوست ها و مدارکی که ضمیمه دادخواست میگردد مبلغی بین ۱۴۰ تا ۲۰۰ هزار تومان خواهد بود. مواردی که بر هزینه انحصار وراثت تاثیر خواهد داشت نیز شامل؛ انتخاب وکیل در اخذ انحصار ورثه، همچنین هزینه چاپ آگهی در روزنامه و تعداد وراث که مدارک هر یک باید بررسی گردد و .. است.
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره سعی کردیم به طور کامل درمورد مراجل دریافت گواهی انحصار وراثت و مدارک لازم برای گواهی انحصار وراثت صحبت کنیم ، در این زمینه اگر سوال و یا مشکلی داشتید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی آنلاین با کارشناسان ما در ارتباط باشید و سوالات خود را از آن ها بپرسید
