خسارت تاخیر تادیه راه حل قانونگذار برای حمایت از طلبکارانی است که قرار بوده است طلبشان در زمان مشخصی وصول شود اما بعد از تاریخ تعیین شده هم به طلب خود نرسیده اند. به عبارت دیگر خسارتی است که از بابت دیر پرداخت وجه نقد از سوی بدهکار به طلبکار داده می شود.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : وجه التزام چیست؟
برای مثال فردی باید به شما در تاریخ ۲۰ مهر ۱۴۰۰ صد میلیون پول بدهد اما از این تاریخ زمانی گذشته است و علی رغم اینکه شما از او پرداخت وجه را مطالبه کرده اید اقدامی نکرده است. در این صورت شما می توانید در صورت وجود شرایط علاوه بر اصل طلب خود خسارت تاخیر در تادیه ( تادیه یعنی پرداخت) پول را هم مطالبه کنید.
در ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، قانونگذار به بیان شرایطی که در صورت وجود آن‌ها شخص می‌تواند درخواست خسارت تاخیر تادیه بدهد، پرداخته است. به موجب این ماده: «در دعاویی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمکن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت نموده، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبه کار، دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد مگر اینکه طرفین به نحو دیگری مصالحه نمایند.»
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : عقد خارج لازم چیست؟
دسترسی آسان به سرفصل ها
درخواست خسارت تاخیر تادیه :
طبق ماده ۵۲۲ شرایط درخواست خسارت تاخیر تادیه به شرح زیر است:
- وجه بودن موضوع تعهد: موضوع هر تعهدی الزاما پرداخت وجه نقد نیست اما خسارت تاخیر تادیه تنها در مورد تعهداتی معنا دارد که موضوع آن تعهد پرداخت وجه باشد.
- رایج بودن وجه: منظور از وجه رایج پولی است که در عرف بین مردم دست به دست می گردد.در نظر داشته باشید که با توجه به رای وحدت رویه شماره ۹۰، عبارت وجه نقد مذکور در ماده ۵۲۲ اعم است از پول رایج ایران و پول خارجی، بنابراین در مواردی که موضوع تعهد پرداخت وجه خارجی باشد نیز امکان مطالبه خسارت تاخیر تادیه وجود دارد.
- مطالبه طلبکار: برای درخواست خسارت تاخیر تادیه، طلبکار باید طلب خود را از بدهکار مطالبه کند تا بتواند مدعی خسارت تاخیر تادیه گردد.در غیر این صورت حتی اگر از سررسید مدت طولانی گذشته باشد نمی توان مدعی دریافت خسارت تاخیر تادیه شد. این مطالبه می تواند با ارسال اظهارنامه برای مدیون انجام شود. ارائه ی دادخواست نیز مطالبه محسوب می شود.
- تغییر فاحش سالانه: تغییری فاحش محسوب که عرفاً قابل مسامحه نباشد و در فاصله ی سررسید یا مطالبه تا زمان پرداخت صورت گیرد. در شرایط کنونی اقتصادی کشور و میزان تورم موجود، تغییر فاحش سالانه نیازی به اثبات ندارد.
- تمکن مالی بدهکار و خودداری او از پرداخت: در صورتی به طلبکار خسارت تاخیر تادیه تعلق می گیرد که خواهان پرداخت طلب را مطالبه کند و بدهکار با وجود توانایی مالی، از پرداخت دین خود خودداری نماید.
همچنین بخوانید : رجوع از هبه چطور امکان پذیر است و شرایط آن چیست؟
تفاوت خسارت تاخیر تادیه با وجه التزام
در مقالات قبلی، بیان کردیم که مبلغ مشخصی است که طرفین در زمان انعقاد قرارداد به عنوان جریمه تاخیر در انجام تعهد یا انجام ندادن تعهداتشان درنظر می گیرند اما خسارت تاخیر تادیه،مبلغی است که از بابت دیر پرداخت وجه نقد از سوی بدهکار به طلبکار داده می شود.
علاوه بر این، برای دریافت وجه التزام باید قرارداد وجود داشته باشد اما مبنای دریافت خسارت تاخیر تادیه قانون است و نیازی به وجود قرارداد نیست.
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره سعی کردیم به طور کامل درمورد خسارت تاخیر تادیه صحبت کنیم ، در این زمینه اگر سوال و یا مشکلی بود میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی انلاین با وکلای ما در ارتباط باشید و سوالات خود را از ان ها به طور کامل بپرسید.
