شرایط تعلق گرفتن دیه در تصادفات رانندگی چیست؟

همان طور که می دانید دیه به عنوان یکی از چهار مجازات تعیین شده در قانون مجازات اسلامی است که به تبعیت از فقه اسلامی به قوانین کیفری وارد شده است .

ماده ی ۴۴۸ قانون مجازات اسلامی در تعریف دیه اینطور بیان می کند که : « دیه مقدر ، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیر عمدی بر نفس ، عضو یا منفعت ، یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد مقرر شده است . »

بنابراین می توان گفت دیه در دو مورد تعیین می شود :

۱)زمانی که جنایت غیر عمدی ( شامل جرم شبه عمد ، خطای محض و ایراد ضرب و جرح ) صورت گرفته باشد ، شخص مرتکب با پرداخت دیه مجازات خواهد شد .

۲) زمانی که جنایت عمدی به هر دلیلی منجر به قصاص نشود ، مثل این که خانواده ی مقتول از حق قصاص خود گذشت کرده و درخواست مطالبه دیه داشته باشند و یا زمانی که قاتل پدر یا جد پدری مقتول باشد که در این صورت قصاص از او ساقط شده و ملزم به پرداخت دیه خواهد بود .

پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : دیه نخاع قطع شده و ستون فقرات شکسته شده چگونه محاسبه می شود؟

در خصوص ماهیت دیه ، که آیا مجازات محسوب می شود یا جبران خسارت ، نظرات متفاوتی از سوی حقوقدانان ارائه شده است . از یک سو در دیه جلوه هایی از مجازات های مالی دیده می شود ؛ مثل اینکه میزان آن نسبت به افراد مختلف متفاوت نبوده و برای همه یکسان است . ولی از سوی دیگر پرداخت دیه به شخص قربانی ، به جای واریز کردن آن به خزانه دولت ، آن را به جبران خسارت شبیه تر می کند ، چرا که مجازات های نقدی باید به صندوق دولت پرداخت شوند ، نه قربانیان . بنا به چنین دلایلی هر چند که قانون گذار در قانون مجازات اسلامی آن را در زمره مجازات ها قرار داده است ، می توان ماهیت دیه را به عنوان نهاد مستقلی دانست که به طور همزمان دارای ویژگی هایی از کیفر و مجازات و همچنین ویژگی هایی از غرامت و جبران خسارت است .

یکی از شایع ترین پرونده هایی که به پرداخت دیه منجر می شوند ، پرونده های تصادفات زانندگی است . تعلق گرفتن دیه در این گونه حوادث ساز و کارهای قانونی خاصی دارد ؛ اما شرایط تعلق گرفتن دیه در این گونه حوادث به چه صورت است ؟ در این مقاله به پاسخ این سوال و بررسی دیه در حوادث و شرایط تعلق گرفتن دیه به راننده مقصر و دیگر اشخاص آسیب دیده در تصادفات می پردازیم .

قبل از خواندن ادامه مطلب پیشنهاد میکنیم مقاله : در قانون مجازات اسلامی تفاوت پرداخت دیه زن و مرد به چه صورت است؟ را مطالعه کنید.

 

شرایط تعلق گرفتن دیه در تصادفات رانندگی :

داشتن گواهینامه و بیمه نامه مهم ترین شرط تعلق گرفتن بیمه و پرداخت دیه از سوی شرکت های بیمه در تصادفات رانندگی است . به همین دلیل در صورتی که شما گواهینامه و یا بیمه نامه نداشته باشید ، در تصادفات منجر به جراحت و صدمات ناشی از آن بیمه خسارتی را پرداخت نخواهد کرد .

در بیمه نامه ی شخص ثالث ، مالک وسیله نقلیه موتوری شخص اول به حساب می آید ، شخص ثانی شرکت بیمه است که متعهد به جبران خسارت ها مطابق قرارداد بیمه است و شخص ثالث نیز فرد زیان دیده از حادثه رانندگی است .

پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : محاسبه دیه تصادفات رانندگی

 

علاوه بر این در مورد داشتن گواهینامه ، از آن جایی که رانندگی بدون گواهینامه در قانون جرم انگاری شده است ، در صورتی که گواهینامه نداشته باشید ، نه تنها به پرداخت دیه محکوم شده و بیمه پرداخت دیه و خسارات را تقبل نخواهد کرد بلکه طبق ماده ی ۷۱۴ و ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی به مجازات حبس و محرومیت از حق رانندگی برای مدت معین نیز محکوم خواهید شد . این مواد در مورد رانندگی بدون پروانه و بی احتیاطی و عدم مهارت در رانندگی اینطور مقرر می کنند که : « هر گاه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده (‌اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا‌متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم‌محکوم می‌شود . » و « در مورد مواد فوق هر گاه راننده یا متصدی وسایل موتوری در موقع وقوع جرم مست بوده یا پروانه نداشته یا زیادتر از سرعت مقرر‌حرکت می‌کرده است یا آن که دستگاه موتوری را با وجود نقص و عیب مکانیکی موثر در تصادف به کار انداخته یا در محل‌هایی که برای عبور پیاده رو‌علامت مخصوص گذارده شده است، مراعات لازم ننماید و یا از محل‌هایی که عبور از آن ممنوع گردیده است رانندگی نموده به بیش از دو سوم حداکثر‌مجازات مذکور در مواد فوق محکوم خواهد شد. دادگاه می‌تواند علاوه بر مجازات فوق مرتکب را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی یا تصدی‌وسایل موتوری محروم نماید . »

شرایط تعلق گرفتن دیه در تصادفات رانندگی

جمع بندی :

در این مقاله ضمن بیان مفهوم دیه و ماهیت آن ، شرایط تعلق گرفتن دیه در تصادفات رانندگی را بیان کردیم . این شرایط عبارت اند از داشتن گواهینامه و بیمه نامه که با وجود دیگر شرایط قانونی می تواند موجب دریافت دیه از سوی شرکت های بیمه شود . اگر در خصوص این موضوع تجربه ی مشابه یا سوالی دارید میتوانید زیر همین پست در قسمت نظرات ان را با ما مطرح کنید. علاوه بر این همواره میتوانید روی خدمات مشاوره حقوقی تلفنی در مشهد دادواره حساب باز کنید . کارشناسان تخصصی دادواره مشتاقانه در زمینه انواع مسائل حقوقی پاسخگوی شما خواهند بود .