نکاح به عنوان یکی از مهم ترین عقودی است که در آن شخصیت طرف مقابل برای طرف دیگر حائز اهمیت است ، به همین دلیل است که قانون گذار با پیش بینی شرایطی سعی در حفظ کانون خانواده و اعتماد میان طرفین کرده است . به این صورت که اگر یکی از طرفین با عملیاتی موجب فریب طرف دیگر یا به اصطلاح حقوقی تدلیس شود ، برای طرف فریب خورده امکان جبران خسارت و یا حتی فسخ نکاح می شود .
اما سوال اینجاست که معنا و مفهوم تدلیس در ازدواج به طور کامل چیست و ضمانت اجراهای آن در چه شرایطی قابل اعمال می باشند ؟ در این مقاله از دادواره به پاسخ این سوالات می پردازیم .
قبل از خواندن این مطلب به طور کامل اگر هنوز مقاله شرایط و مراحل طلاق توافقی در ایران را مطالعه نکردید ، پیشنهاد میکنیم کلیک کنید.
تدلیس یا فریب در ازدواج چیست
دسترسی آسان به سرفصل ها
تدلیس در ازدواج و ضمانت اجرای آن :
ماده ی ۴۳۸ قانون مدنی در تعریف تدلیس اینطور بیان می کند : « تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود . » به عبارت دقیق تر ، تدلیس در ازدواج به این معناست که با اعمال متقلبانه نقص یا عیبی را که در یکی از زوجین هست پنهان کنند و یا او را دارای صفت کمالی معرفی کنند که فاقد آن است . مانند این که مرد خود را بر خلاف واقع دارای ثروت و مقام معرفی کند یا با ارائه ی گواهینامه مجعول خود را دارای مدرک دکتری معرفی نماید و از این راه طرف دیگر را فریب داده و وادار به قبول نکاح کند . یا زن بر خلاف حقیقت خود را دختر فلان شخص معروف یا دارای هنر و علم خاصی نشان دهد و یا با توجه به اهمیت بکارت برای بعضی از اشخاص در عرف جامعه ی ما ، در صورت عدم باکره بودن خود را باکره معرفی نماید و یا کچلی خود را با کلاه گیس بپوشاند و به این طریق موافقت مرد را برای ازدواج جلب نماید ؛ در صورتی که بعد از عقد معلوم شود که طرف فاقد وصف مقصود بوده یا عیبی داشته که با عملیات فریبنده ی خود آن را مخفی کرده است ، شخص فریب خورده می تواند نکاح را فسخ کند .
پیشنهاد میکنیم مطلب طلاق چیست را مطالعه کنید.
هر چند که در فصل فسخ نکاح قانون مدنی در خصوص تدلیس صحبتی نشده است اما می توان وجود خیار تدلیس در ازدواج را از ماده ی ۱۱۲۸ استنتاج کرد . مطابق این ماده : « هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متباینا بر آن واقع شده باشد . »
تدلیس یا فریب در ازدواج چیست
علاوه بر این ، هرگاه نکاح ناشی از تدلیس باشد ، فریب خورده می تواند طبق قواعد مسئولیت مدنی از مدلّس ( تدلیس کننده ) مطالبه خسارت کند ، اعم از اینکه تدلیس کننده یکی از زوجین یا شخص ثالث باشد و اعم از اینکه همسر فریب خورده از حق فسخ استفاده کند یا نه .
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : حق طلاق به دلیل نازایی زن به چه صورت است و چگونه امکان پذیر است؟
ضمانت اجرای کیفری تدلیس :
مطابق ماده ی ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی ( تعزیرات ) : « چنانچه هر یک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تکمن مالی، موقعیت‌اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آنها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال‌محکوم می‌گردد .»
جمع بندی :
در این مقاله به طور کامل درمورد تدلیس در ازدواج صحبت کردیم ، و ضمانت اجرای کیفری تدلیس را بیان کردیم ، اگر هنوز هم در این مورد مشکلی دارید ، میتوانید با کارشناسان رسمی دادواره در ارتباط باشید و آن را با آنها در میان بگذارید ، اگر هم نیاز به مشاوره حقوقی تلفنی و یا مشاوره حقوقی انلاین دارید ، میتوانید روی خدمات مشاوره حقوقی تلفنی در مشهد دادواره حساب باز کنید.
