دسترسی آسان به سرفصل ها
جلب متهم چگونه صورت میگیرد؟
جلب در اصطلاح حقوقی به معنای دستگیری است و جلب متهم مستلزم سلب آزادی رفت و آمد او و انتقال وی به محلی دیگر (مثلا نزد مرجع صادرکننده دستور جلب) است.
ماده ی ۱۷۹ قانون آیین دادرسی کیفری در این خصوص بیان می کند:« متهمی که بدون عذر موجه حضور نیابد یا عذر موجه خود را اعلام نکند، به دستور بازپرس جلب می‌شود.
تبصره - در صورتی‌که احضاریه، ابلاغ قانونی شده باشد و بازپرس احتمال دهد که متهم از احضاریه مطلع نشده است، وی را فقط برای یک‌بار دیگر احضار می‌نماید.»
به طور کلی برای دستور جلب متهم چند شرط لازم است؛ ابلاغ احضاریه، عدم حضور کتهم و فقدان عذرموجه برای عدم حضور. بنابر این، بازپرس یا دادیار پس از احضار متهم و عدم حضور او در وقت مقرر، باید ابتدا از ابلاغ شدن احضاریه، اعم از ابلاغ واقعی یا قانونی، اطمینان حاصل کرده و دقت کند که آیا او عذرموجهی برای عدم حضور خود داشته یا به طریقی عذر موجه خود را اعلام کرده است یا خیر.
ماده ی ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری جهاتی را که عذر موجه محسوب می شود را نام برده و ماده ی ۱۷۹ نیز که پیش تر بیان کردیم، جلب متهمی را که بدون عذر موجه حضور نیافته یا عذر موجه خود را اعلام نکرده، پیش بینی کرده است.
به موجب ماده ی ۱۷۸:« متهم مکلف است در موعد مقرر حاضر شود و اگر نتواند باید عذر موجه خود را اعلام کند. جهات زیر عذر موجه محسوب می شود:
الف- نرسیدن یا دیر رسیدن احضاریه به گونه ای که مانع از حضور شود.
ب- بیماری متهم و بیماری سخت والدین، همسر یا اولاد وی که مانع از حضور شود.
پ- همسر یا یکی از اقربا تا درجه سوم از طبقه دوم فوت شود.
ت- ابتلاء به حوادث مهم از قبیل بیماریهای واگیردار و بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله که موجب عدم امکان تردد گردد.
ث- متهم در توقیف یا حبس باشد.
ج – سایر مواردی که عرفاً به تشخیص بازپرس عذرموجه محسوب می شود.
تبصره – در سایر موارد، متهم می تواند برای یک بار پیش از موعد تعیین شده، بازپرس را از علت عدم حضور خود مطلع سازد و موافقت وی را اخذ نماید که در این مورد، بازپرس می تواند در صورت عدم تاخیر در تحقیقات، تا سه روز مهلت را تمدید کند.»
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : دعوای اضافی چیست؟
طریقه بازجویی از متهم :
پس از حاضر شدن متهم نزد مرجع تحقیق، اعم از اینکه او به احضاریه توجه کرده و خود حاضر شده، یا توسط ماموران جلب و نزد ماموران آورده شده باشد، باید بلافاصله بازجویی به عمل آید.
۱) نخستین اقدام در بازجویی از متهم پرسیدن نام و مشخصات اوست که استعلام هویت نام دارد.
۲) پس از استعلام هویت اقدام بعدی، تفهیم اتهام به متهم است. منظور از تفهیم اتهام اعلام صریح و روشن عنوان مجرمانه ای است که به متهم نسبت داده می شود تا به این ترتیب او بداند که برای ارتکاب چه عملی سزاوار سرزنش و قابل تعقیب کیفری شناخته شده است.
۳) پس از تفهیم اتهام و دلایل آن به متهم، مرجع تحقیق درباره قبول یا عدم قبول اتهام از او سوال می کند و چون در بیشتر موارد با عدم قبول آن مواجه می شود، لازم است که سوالاتی از متهم بپرسد. این سوالات با هدف کشف حقیقت و روشن شدن نقش متهم در تحقق عمل مجرمانه صورت می گیرد.
به موجب ماده ی ۱۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری:« بازپرس پیش از شروع به تحقیق با توجه به حقوق متهم به وی اعلام می‌کند مراقب اظهارات خود باشد. سپس موضوع اتهام و ادلّه آن را به شکل صریح به او تفهیم می‌کند و به او اعلام می‌نماید که اقرار یا همکاری مؤثر وی می‌تواند موجبات تخفیف مجازات وی را در دادگاه فراهم سازد و آنگاه شروع به پرسش می‌کند. پرسش ها باید مفید، روشن، مرتبط با اتهام و در محدوده آن باشد. پرسش تلقینی یا همراه با اغفال، اکراه و اجبار متهم ممنوع است.
تبصره – وکیل متهم می‌تواند در صورت طرح سؤالات تلقینی یا سایر موارد خلاف قانون به بازپرس تذکر دهد.»
در نهایت باید توجه داشت که با وجود اهمیتی که بازجویی از متهم می تواند در امر تحقیقات داشته باشد، او مجبور به پاسخگویی نخواهد شد و به موجب ماده ی ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری:« متهم می تواند سکوت اختیار کند. در این صورت مراتب امتناع وی از دادن پاسخ یا امضای اظهارات، در صورتمجلس قید می شود.»
جمع بندی :
در این مقاله سعی کردیم درمورد جلب متهم و بازجویی از او صحبت کنیم ، طریقه جلب متهم و طریقه بازجویی از متهم را به طور کامل بررسی کردیم ، در این زمینه اگر سوالی دارید میتوانید با استفاده از مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی انلاین دادواره با کارشناسان ما در ارتباط باشید
فراموش نکنید اگر تجربه ارزشمندی دارید میتوانید با استفاده از قسمت نظرات زیر همین پست آن را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید ، بی صبرانه منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم
