وکالت مطابق ماده ی ۶۵۶ قانون مدنی : « وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود مینماید . » و در یک تقسیم بندی کلی میان عقود و قراردادها وکالت در دسته ی عقود جایز قرار می گیرد ، به این معنا که هر یک از طرفین در هر زمانی که بخواهد می تواند آن را فسخ کند .
اما در برخی از موارد ، صرف وکالت ساده برای طرفین کارساز نیست چرا که این مسئله وجود دارد که هر یک از طرفین در هر زمانی آن را برهم زند ، لذا نیاز به یک رابطه حقوقی مستقر و غیر قابل فسخ احساس می شود . در چنین مواردی طرفین معامله اقدام به انعقاد قرارداد وکالت بلاعزل می کنند ؛ وکالت بلاعزل به وکالتی گفته می شود که موکل حق عزل وکیل و فسخ قرارداد را ندارد .
ماده ی ۶۷۹ قانون مدنی نیز در توضیح وکالت بلاعزل بیان می کند : « موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت وکیل با عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد . »
اما یکی از مهم ترین سوالاتی که برای اشخاص در خصوص عقد وکالت بلاعزل مطرح می شود این است که تکلیف وکالت بلاعزل بعد از فوت موکل چه خواهد شد ؟ آیا پس از فوت موکل اختیارات وکیل همچنان پا برجاست یا خیر ؟ در این مقاله از دادواره به بررسی پاسخ این سوال و وکالت بلاعزل پس از فوت موکل خواهیم پرداخت .
قبل از خواندن ادامه مطلب پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : وکالت به چه معناست و تعهدات وکیل در برابر موکل چیست؟
وکالت بلاعزل پس از فوت موکل :
به طور کلی در همه ی عقود جایز از جمله وکالت ، فوت یکی از طرفین باعث انفساخ عقد می شود . ماده ی ۶۷۸ قانون مدنی در خصوص طرق از بین رفتن وکالت این طور مقرر می کند که : « وکالت به طریق ذیل مرتفع میشود :
۱) به عزل موکل
۲) به استعفای وکیل
۳) به موت یا به جنون وکیل یا موکل . »
با توجه به اطلاق این ماده در به کار بردن واژه ی وکالت ، در قانون تفاوتی میان وکالت ساده و وکالت بلاعزل نیست ، بنابراین در صورت فوت موکل ، وکالت بلاعزل نیز پایان می یابد .
وکالت بلاعزل بعد از فوت موکل
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : وکالت نامه عادی چیست؟شرایط تایید وکالت نامه عادی چه می باشد؟
باید توجه داشت که حتی در صورتی که شرط بقای وکالت بعد از فوت موکل در عقد وکالت گذاشته شود ، به این معنا که بیان شود حتی پس از فوت موکل نیز وکالت به قوت خود باقی بماند تاثیری نخواهد داشت و در هر حال قرارداد وکالت بلاعزل به اتمام می رسد .
چرا که همان طور که در تعریف وکالت دیدیم ، قرارداد وکالت به عنوان عقدی جایز در مفهوم نیابت و اذنی است که موکل به وکیل اعطا می کند ، بنابراین هم در ایجاد و هم در بقای آن وجود اراده طرفین ضروری است ، در نتیجه هر گاه عواملی مثل مرگ یا جنون برای آن ها به وجود بیاید که اراده ی آن ها را مختل کند نیابت مذکور از بین رفته و سبب انفساخ عقد خواهد شد .
جمع بندی :
در این مقاله ضمن بررسی مفهوم وکالت بلاعزل ، به بررسی وضعیت وکالت بلاعزل پس از فوت موکل پرداختیم . و موارد آن ا بررس کردیم ، در این زمینه اگر سوالی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی در مشهد دادوراه با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
