اسیدپاشی از آن دسته جرم های خشونت آمیز است که بیش تر در مورد زنان صورت می گیرد و در مواردی نیز ممکن است باعث مرگ فرد نیز بشود. اسیدپاشی حملهای است که نه به قصد قتل، بلکه معمولاً برای انتقام و نابودی زندگی اجتماعی و آینده قربانی انجام میشود.
ایجاد صدمات جسمی و روانی از طریق ارتکاب به جرم اسیدپاشی، عملی انزجارآمیز می باشد، که سبب می شود در نظم عمومی اختلال ایجاد شود. اگر دستورالعمل ها، قوانین و تمهیدات کامل و درستی در این خصوص به تصویب نرسد، باعث فراگیری این جرم و پایمال شدن حق زنان در جامعه می شود. قانونگذاران با توجه به شرایط خاص این جرم، در سال ۱۳۳۷ اقدام به تصویب قوانینی برای مجازات مجرمین این امر نموده اند. اما به دلیل عدم پوشش فراگیر مجازات های آن و خلأ در این بخش، در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ بطور گسترده تری جرم اسیدپاشی در ایران مشخص شده است، و مجرمین طی این قوانین محکوم و مجازات می شوند. به دلیل اینکه اسید به عنوان سلاح محسوب نیست، عنوان محاربه در فعل اسیدپاشی هیچ وجاهتی ندارد، اما ممکن است با فراگیری و گستردگی آن، عنوان افساد فی الارض به آن داده شود؛ همچنین از پیامدهای آن می توان به اختلال در نظم عمومی نیز اشاره نمود.
پیشنهاد میکنیم قبل از خواندن ادامه مطلب مطالعه کنید : تصرف عدوانی چیست؟
دسترسی آسان به سرفصل ها
مجازات اسیدپاشی
به استناد ماده یک قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه دیدگان ناشی از آن، هرکس عمداً با پاشیدن اسید یا هر نوع ترکیبات شیمیایی دیگر، با هر میزان غلظت موجب جنایت بر نفس، عضو یا منفعت شود در صورت مطالبه از ناحیه مجنیٌ علیه یا ولیدم حسب، مورد با رعایت شرایط مقرر در کتاب قصاص، به قصاص نفس، عضو یا منفعت محکوم میشود؛ همچنین براساس ماده ۲ همان قانون، هرگاه شخصی مرتکب جرم موضوع این قانون شود و مجازات آن قصاص نباشد یا به هر علتی مانند مصالحه اولیای دم، قصاص اجراء نشود؛ مرتکب علاوه بر پرداخت دیه، ارش یا وجه المصالحه مطابق صدمه حاصله، به حبس تعزیری نیز محکم می گردد.
طبق ماده ۵ قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه دیدگان ناشی از آن مصوب ۱۳۹۸، که علاوه بر جبران خسارات ناشی از جرم مطابق قانون آئین دادرسی کیفری، مرتکب موظف است هزینه های درمان بزه دیده را بپردازد و درصورت عدم تمکن مالی وی، هزینه های مربوطه از محل صندوق تامین خسارت های بدنی پرداخت می شود.بنابراین اسیدپاشی به دو صورت عمدی و غیرعمدی محقق می شود:
صور اسید پاشی ( عمدی و غیر عمدی)
اگر پاشیدن اسید به شکل غیرعمدی باشد، تنها دیه یا ارش- حسب مورد- ثابت خواهد بود. برخلاف اینکه اگر عمل مرتکب با بیاحتیاطی و تقصیر جزایی نیز همراه باشد که در این صورت می توان مرتکب را علاوه بر دیه یا ارش به مجازات تعزیری متناسب نیز محکوم کرد.
درمواردی که اسیدپاشی به عمد صورت گرفته باشد، در هریک از حالات ذیل مجازات متفاوتی خواهد داشت.
الف) پاشیدن اسید به قصد قتل قربانی، جرم بوده و یا به نحوی بوده است که نوعا موجب مرگ میشد و در عمل نیز مرگ قربانی جرم را به همراه داشته باشد (قتل عمدی)
ب) اسیدپاشی به قصد قتل نبوده و نوعا نیز موجب قتل نمیشده لیکن در جنایت مورد نظر، موجب مرگ مجنی علیه شده است. (قتل، غیر عمدی و جنایت کمتر از نفس، عمدی)
ج) پاشیدن اسید به قصد قتل نبوده و در عمل نیز منتهی به قتل نشده است (جنایت عمدی کمتر از نفس)
درخصوص تعمدی بودن این جرم، بند «الف» ماده ٢٩٠ قانون مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ تصریح کرده است: «هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا افرادی غیرمعین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود، خواه کار ارتکابی نوعا موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود، خواه نشود»، لذا این جرم، جنایتی عمدی به حساب میآید.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید : چگونگی اجرای مجازات شلاق
قصاص عضو در اسیدپاشی
براساس قواعد کلی در مورد قصاص در صورت وجود داشتن شرایط، با تقاضای فرد قربانی یا سرپرست او اسیدپاش حسب مورد قصاص خواهد شد. شرایطی برای ایجاد قصاص عضو وجود دارد که عبارتند از:
- عضوی که قصاص می شود با عضوی که در قربانی اسیب دیده یکی باشد.
- قصاص با مقار جنایت یکی باشد.
- خوف تلف مرتکب یا صدمه بر عضو دیگر نباشد.
- قصاص عضو سالم در مقابل عضو ناسالم صورت نگیرد.
- قصاص عضو اصلی در مقابل عضو غیر اصلی صورت نگیرد.
- قصاص عضو کامل در مقابل عضوی که نقصی داشته است صورت نپذیرد.
جمع بندی :
در این مقاله از دادواره ما سعی کردیم درمورد اسید پاشی به طور کامل صحبت کنیم ، این جرم را به طور کامل بررسی کردیم و مجازات آن را بیان کردیم ، در این مورد اگر مسئله و یا مشکلی دارید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی در مشهد با کارشناسان ما در ارتباط باشید .